Dưới sự thúc đẩy kép của làn sóng năng lượng mới và cạnh tranh toàn cầu, xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu truyền thống đang trải qua một quá trình chuyển đổi công nghiệp sâu sắc.
Kể từ tháng 8 năm 2025, nhiều thành phố và quận ở Trung Quốc, bao gồm Đồng Lăng ở tỉnh An Huy, Đan Đông ở tỉnh Liêu Ninh và Bao Đầu ở Nội Mông, đã tạm dừng việc chấp nhận trợ cấp phế liệu và đổi mới cho xe tải chạy bằng dầu diesel đạt tiêu chuẩn Quốc gia IV trở xuống.
Sự thay đổi chính sách này là do việc sử dụng nhanh chóng các quỹ trợ cấp. Sau chính sách bao gồm xe diesel đạt tiêu chuẩn Quốc gia IV trong phạm vi trợ cấp vào năm 2025, doanh số bán xe tải hạng nặng đã đạt 624.000 chiếc trong bảy tháng đầu năm, tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái.
01 Tình hình thị trường: Tỷ lệ xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu giảm, năng lượng mới đang tăng tốc thay thế
Thị trường xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu truyền thống đang trải qua những thay đổi đáng kể. Trong những năm gần đây, xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel đã cho thấy xu hướng giảm đáng kể cả về số lượng xe mới và số lượng xe hiện có.
Theo dữ liệu của Beidou, tỷ lệ thâm nhập thị trường của xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel đã giảm xuống dưới 50%. Điều này có nghĩa là trên thị trường xe tải hạng nặng, thị phần của xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel đang giảm, trong khi thị phần của xe tải hạng nặng chạy bằng khí tự nhiên và xe tải hạng nặng năng lượng mới đang tăng nhanh.
Xu hướng thay thế xe tải hạng nặng năng lượng mới là rất rõ ràng. Năm 2024, doanh số bán xe tải hạng nặng năng lượng mới tại thị trường nội địa đạt 82.000 chiếc, tăng 140% so với cùng kỳ năm ngoái. Đến tháng 12 năm 2024, tỷ lệ thâm nhập của xe tải hạng nặng năng lượng mới đã đạt 21,89%, có nghĩa là cứ 5 xe tải hạng nặng được bán ra thì có 1 chiếc là mẫu xe năng lượng mới.
02 Sự phát triển công nghệ: Cải thiện hiệu quả của xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu, trí tuệ hóa vào một quỹ đạo mới
Trước sự cạnh tranh của thị trường, xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu truyền thống vẫn có những lợi thế không thể thay thế trong các điều kiện vận chuyển cụ thể, đặc biệt là trong hiệu suất hiệu quả trong các tình huống vận chuyển đường dài và cường độ cao.
Công nghệ của xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu cũng không ngừng phát triển. Các công ty linh kiện đại diện là Wanliyang đang thúc đẩy nghiên cứu và phát triển các sản phẩm dòng truyền động xe tải hạng nặng, và các sản phẩm truyền động xe tải hạng nặng dòng Smart Star của họ đã đạt được hiệu quả quảng bá thị trường đáng kể.
Công nghệ thông minh đã mở ra một quỹ đạo mới cho xe tải hạng nặng chạy bằng nhiên liệu. Nền tảng kết nối mạng xe giúp giảm chi phí bảo trì thông qua giám sát theo thời gian thực và bảo trì dự đoán, và xe tải hạng nặng tự hành cấp L4 đang bắt đầu được triển khai tại các cảng, mỏ và các tình huống khác.
03 Bố cục quốc tế: Các công ty xe hơi Trung Quốc tăng tốc mở rộng ra nước ngoài, chuyển từ thương mại sang bản địa hóa
Các công ty xe thương mại Trung Quốc đang tăng tốc bố cục toàn cầu, chuyển từ mô hình thương mại đơn giản sang tập trung vào hoạt động bản địa hóa.
Tháng 7 năm 2025, xuất khẩu xe thương mại của Trung Quốc đạt 76.000 chiếc, tăng 8% so với cùng kỳ năm ngoái. Từ tháng 1 đến tháng 7, xuất khẩu xe thương mại đạt 577.000 chiếc, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm ngoái.
Beiqi Foton đã thành lập cơ sở bản địa hóa nước ngoài đầu tiên cho xe thương mại Trung Quốc tại Brazil - nhà máy Beiqi Foton Brazil đã chính thức bắt đầu sản xuất và vận hành. Công suất sản xuất giai đoạn đầu của nhà máy dự kiến là 3.000 xe và giai đoạn hai sẽ là 10.000 xe.
FAW Liberation cũng có kế hoạch thành lập các công ty con ở nước ngoài thuộc sở hữu hoàn toàn tại 8 quốc gia bao gồm Uzbekistan và Indonesia. Tính đến giữa năm 2025, 4 công ty con đã được phê duyệt.
04 Bức tranh cạnh tranh: Phát triển theo hai hướng của các doanh nghiệp hàng đầu, sự tham gia xuyên biên giới của các gã khổng lồ máy móc xây dựng
China National Heavy Duty Truck Group và các doanh nghiệp hàng đầu truyền thống khác tuân thủ chiến lược phát triển theo hai hướng "năng lượng truyền thống + năng lượng mới". Trong lĩnh vực năng lượng truyền thống, China National Heavy Duty Truck Group đã đạt được phạm vi và độ bao phủ sản phẩm đầy đủ của xe chạy bằng nhiên liệu và khí đốt, và thị phần của nó tiếp tục đứng đầu cả nước.
Năm 2024, sẽ có một sự thay đổi mới trong bảng xếp hạng doanh số bán hàng của xe tải hạng nặng năng lượng mới, với hai nhà sản xuất hàng đầu là những lực lượng mới trong lĩnh vực xe tải hạng nặng - XCMG Heavy Truck và Sany Heavy Truck. Các công ty mẹ của hai gã khổng lồ máy móc xây dựng này tự sản xuất máy móc xây dựng và là khách hàng lớn của các nhà sản xuất xe tải hạng nặng. Giờ đây, họ đang bỏ qua trực tiếp các nhà sản xuất xe tải hạng nặng và tự xây dựng xe tải hạng nặng của riêng mình.
Bốn gã khổng lồ xe tải hạng nặng truyền thống (China National Heavy Duty Truck Group, FAW Jiefang, Dongfeng Motor và Shaanxi Automobile Heavy Truck) xếp thứ ba đến thứ sáu trong bảng xếp hạng doanh số bán hàng của xe tải hạng nặng năng lượng mới.
05 Triển vọng: Thị trường dự kiến sẽ trở lại một triệu xe vào năm 2025, với sự cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt
Với việc thực hiện chính sách loại bỏ Quốc gia IV, ngành công nghiệp xe tải hạng nặng dự kiến sẽ trở lại quy mô bán hàng 1 triệu xe vào năm 2025. Theo dữ liệu của Beidou, đến cuối năm 2024, tổng số xe đạt tiêu chuẩn Quốc gia IV ở Trung Quốc đạt 764.000 chiếc. Nếu tỷ lệ thay thế đạt 25%, 50% và 75%, doanh số bán hàng sẽ tăng lần lượt 191.000, 267.000 và 573.000 vào năm 2025.
Bằng cách chồng chéo các chu kỳ thay thế tự nhiên, sự tăng trưởng của ngành công nghiệp xe tải hạng nặng chắc chắn hơn. Tuổi thọ thiết kế của xe tải hạng nặng thường là 8-12 năm và doanh số bán hàng hàng năm cao điểm của ngành từ năm 2017 đến năm 2019 vượt quá 1,1 triệu chiếc, trùng với thời điểm thay thế vào năm 2025.
Sự cạnh tranh trong tương lai sẽ trở nên toàn cầu hóa hơn. Các công ty xe hơi Trung Quốc nắm bắt thị phần toàn cầu thông qua việc xuất khẩu công nghệ và nâng cấp thương hiệu, đồng thời thiết lập những lợi thế hàng đầu trong lĩnh vực năng lượng mới và trí tuệ.
Đồng thời, các vụ sáp nhập xuyên lĩnh vực và liên minh chiến lược sẽ đẩy nhanh quá trình hội nhập ngành, và bối cảnh công nghiệp toàn cầu đang phải đối mặt với sự tái cấu trúc.
Ngành công nghiệp xe tải hạng nặng toàn cầu đang đứng trước một bước ngoặt lịch sử.
Đến năm 2025, với chất xúc tác của các chính sách loại bỏ Quốc gia III và IV, kết hợp với các yếu tố như loại bỏ tự nhiên các xe cũ và cải thiện kinh tế vĩ mô, ngành công nghiệp xe tải hạng nặng dự kiến sẽ trở lại quy mô 1 triệu xe.
Sự cạnh tranh trong thị trường tương lai sẽ không còn giới hạn ở việc lựa chọn loại nhiên liệu, mà sẽ tập trung nhiều hơn vào chi phí vòng đời đầy đủ, mức độ thông minh và khả năng hoạt động toàn cầu của sản phẩm.
